Renklerin İnsan Psikolojisine Etkileri

Renkler psikolojik olarak tanımlanırken insanda oluşturdukları sıcaklık ve serinlik hislerine göre sınıflandırılırlar. Renk çemberine renkler tam sarı ve tam mor karşılıklı gelecek şekilde yerleştirildiklerinde, sarı ve moru birleştiren doğrunun yeşil ve mavi tarafında olan renklere soğuk, kırmızı ve turuncu tarafındaki renklere sıcak renkler denir. Renklerin psikolojik etkilerinin tamamen, doğada bulunan bazı fiziksel gerçeklerden kaynaklandığı düşünülür. Örneğin, turuncu ve kırmızının sıcak olması alevin rengi oluşundan, mavinin soğukluğunun buzun ve denizin rengi oluşundandır. Güneş ve ateş gibi fiziksel sıcaklığı olan şeylerin renkleri sıcak dilimde, su, buz, orman gibi serin ve ferahlatıcı olan şeylerin renkleri de soğuk dilimdedir.

Mavi genel olarak sakinliği, sadeliği ve huzuru temsil etmektedir. Aynı zamanda yalnızlığı, üzüntüyü ve depresyonu simgelemesi mavinin negatif yönleridir. İş görüşmelerine mavi kıyafetler giyerek gitmek psikolojik etkileri açısından doğru bir karardır.

Kırmızı renk sıcak, kan, aşk, ateş gibi anlamları simgelemektedir. İnsanların çabuk karar almasına ve beklentilerini arttırmalarına neden olabilmektedir. Kırmızı rengin bu heyecanlandırıcı, uyarıcı ve tehdit edici özelliklerinden dolayı öğrencilerin sınavlardan önce bu renkle çok fazla ilgilenmemeleri önerilmektedir. Sınav performansını olumsuz etkileyebilmektedir. Oldukça dikkat çekici bir renk olan kırmızı, duygusal yoğunluğu arttıran bir renktir.

Siyah renk gücün, zarafetin ve otoritenin bir göstergesidir. Moda sektörü tarafından sıkça kullanılan bir renktir. Bir taraftan da gizemin ve kötülüğün rengi olarak görülmektedir. Genellikle siyah rengin olumsuz, karamsar bir çağrışımı vardır. Bu yüzden siyah birçok kültürde ölüm ve yas ile ilişkilendirilmektedir.

Beyaz renk saflığını, kibarlığı, masumiyeti ve temizliği simgelemektedir. Aynı zamanda beyaz rengi eşitlik kavramı ile de ilişkilendirilmektedir. Başarılı bir başlangıcı da temsil edebilmektedir çünkü istikrarı göstermektedir. Anlamları sayesinde pek çok kültürde gelinler beyaz rengi tercih etmektedir. Temizlik simgesinden dolayı ise doktorlar ve hemşirelerde beyaz giymektedirler.

Doğayı, huzuru, sağlığı, şansı ve tazeliği temsil eden renk yeşildir. Yaşamı, gençliği ve ümitleri simgelemektedir. Sakinleştirici bir renktir. Bu yüzden hastanelerde de tercih edilen bir renktir. Ayrıca araştırmacılara göre yeşil okuma kabiliyetini ve hızını arttırabilme özelliğine sahiptir.

Sadakati, mutluluğu ve sevinci etkileyen renk sarıdır. Entelektüel kişiliğe sahip insanların rengidir. Ayrıca güneşin de rengi olduğu için insanlara pozitif duygular aşılamaktadır. Güneş gibi insanlara sıcaklık hissi vermektedir. Dikkat çekici, parlak ve enerjik bir renktir. Dikkat çekiciliği nedeniyle taksiler sarı renklidir. İştah açması yönü yüzünden de restoranlar tarafından sıkça tercih edilmektedir.

Asaletin rengi olan mor aynı zamanda gücü, lüksü ve hırsı da temsil etmektedir. Lüks hayat, zenginlik ve zarafet gibi konuları simgelediği gibi savurganlığı da simgelemektedir. Bazen insanlarda güvensizlik uyandırması olumsuz bir yönüdür. Nevrotik duyguları açığa çıkarması ve insanları bilinçaltından korkutması gibi durumlar olabilmektedir.

Kırmızı kadar olmamasına rağmen turuncu da enerjik ve heyecan veren bir renktir. Coşku, hayranlık, yaratıcılık, cazibe ve başarı gibi anlamlara gelmektedir. Kişiyi uyararak teşvik etmektedir. Bu sayede dikkat çekmede başarılı bir renktir. Bu yüzden de reklamlarda ve trafiklerde sıkça tercih edilen bir renktir. Turuncu rengin diğer renklere göre daha arkadaş canlısı bir tutumu vardır. Arkadaşlık ilişkilerini ve güveni temsil etmektedir. Turuncu rengin kullanıldığı ortamlar neşeli ve canlıdır.

Daha yumuşak ve narin bir renk olan pembe kibarlığı da anlatan bir renktir. Renklerin psikolojik etkileri değişkenlik göstermektedir ve kişiler üzerindeki etkileri de farklı olabilmektedir. Genel anlamda pembenin sakinleştirici bir etkisi vardır. Yapılan araştırmalara göre pembe renk insanları sakinleştirmekte ve kalpleri yumuşatmakta kullanılabilmektedir. Yapılan bir çalışmada bir hapishanenin kapı ve pencereleri pembe renge boyanmıştır. Mahkumların bu durumda agresif davranışlarının ortadan kalktığı görülmüştür. Bu sayede enerjiyi çeken, sakinleştirici bir renk olduğu anlaşılmıştır.

Yazar: Özge Tanış
Düzenleyen: Rüzgar Kaçmaz