Türk Kurtuluş Savaşı (1919–1923), aynı zamanda Millî Mücadele olarak da bilinir, modern Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı, tarihin en önemli mücadelelerinden biridir. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü ve I. Dünya Savaşı'nın sonrasında işgal edilen topraklarda, Türk halkı için bir direnişin, bağımsızlık ve özgürlüğün simgesi olmuştur. Bu savaş, sadece bir toprak mücadelesi değil, aynı zamanda ulusal egemenlik için verilen bir mücadeleydi ve Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğinde, imparatorluğun son bulmasıyla yeni bir Cumhuriyetin doğmasına vesile olmuştur.
Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı'nın sonrasında, Osmanlı İmparatorluğu'nun savaştan mağlup çıkmasıyla başlamıştır. Mudanya Mütarekesi (30 Ekim 1918) ile Osmanlı, savaşta yenilmiş ve toprakları işgal edilmeye başlanmıştır. İstanbul, İngiliz, Fransız ve İtalyan kuvvetleri tarafından işgal edilirken, İzmir de Yunan askerlerinin eline geçmişti. Bu işgal, İstanbul Hükümeti'nin ve Sultan'ın başta İngilizler ve Fransızlar olmak üzere, yabancı güçlerle işbirliği yapmasına yol açmıştı. Bu karanlık dönemde, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini başlatacak olan isim Mustafa Kemal Atatürk'tü.
Mustafa Kemal Atatürk, Samsun'a çıkarak 19 Mayıs 1919 tarihinde Millî Mücadele'yi başlatmıştır. Samsun, işgal altındaki Anadolu'ya karşı direnişin simgesi olmuş, bu tarih Türkiye'nin bağımsızlık mücadelesinin başlangıcı kabul edilmiştir. Atatürk, Samsun'da halkla buluşmuş, bölgeyi gezerek halkı bilinçlendirmiştir. Amasya'da ise, Amasya Genelgesi'ni 22 Haziran 1919'da yayımlamıştır. Bu genelge, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine olan inancını simgeler ve "milletin istiklali, yine milletin azim ve kararıyla kurtarılacaktır" diyerek tüm halkı harekete geçirmeyi amaçlamıştır.
Atatürk'ün liderliğinde, Sivas Kongresi 4 Eylül 1919'da düzenlenmiştir. Sivas, halkın örgütlendiği ve Kurtuluş Savaşı'nın fikri temellerinin atıldığı bir yerdir. Burada yapılan kongre, bir yandan Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine dair güçlü bir irade beyanı olmuş, diğer yandan Atatürk'ün liderliğini onaylayan bir anlaşma zemini oluşturmuştur. Atatürk’ün belirlediği ilkeler ve stratejiler, tüm Anadolu'yu saran bir ulusal direnişi başlatmıştır.
Ankara, Kurtuluş Savaşı'nın en önemli merkezlerinden biriydi. 23 Nisan 1920 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Ankara'da toplanarak, Ankara'yı Türkiye Cumhuriyeti'nin kalbi haline getirmiştir. TBMM’nin açılışı, Türk milletinin iradesinin bağımsız olarak ortaya koyulduğu andır. Bu yeni meclis, İstanbul'daki padişah yönetimine karşı bağımsızlık hareketinin meşru temsilcisiydi.
Yunan ordusu, 1919'dan itibaren İzmir'i işgal etmiş ve Batı Anadolu'yu ele geçirme amacıyla içeriye doğru ilerlemişti. Yunanlar, Anadolu'yu tamamen ele geçirerek bir Büyük Yunanistan kurmayı planlıyorlardı. Türk milletinin bu işgallere karşı direnişi de Sakarya Meydan Muharebesi ile zirveye çıkmıştır. 23 Ağustos - 13 Eylül 1921 tarihleri arasında gerçekleşen bu savaş, Sakarya Nehri civarında büyük bir direnişe sahne olmuş, Türk ordusu, Yunan ordusunun ilerleyişini durdurmayı başarmıştır. Bu zafer, Kurtuluş Savaşı’nda kritik bir dönüm noktasıydı ve Yunanları Anadolu'dan atmak için son hamleye hazırlanılmaya başlanmıştır.
Yunan ordusunun Anadolu’daki egemenliğini sona erdirmek amacıyla 26 Ağustos 1922'de Büyük Taarruz başlatılmıştır. Bu taarruz, Dumlupınar’da, 30 Ağustos 1922'de Dumlupınar Meydan Muharebesi ile taçlanmış ve Yunanlar kesin bir yenilgiye uğratılmıştır. Dumlupınar, Kurtuluş Savaşı'nın en büyük zaferlerinden birinin yaşandığı yerdir. İzmir, 9 Eylül 1922'de Türk ordusu tarafından Yunan işgalinden kurtarılmış, Anadolu'nun kalbinde bir zafer kazanılmıştır. İzmir’in kurtuluşu, Türk milletinin zaferi ve bağımsızlık yolundaki kararlılığının simgesi haline gelmiştir.
Türk Kurtuluş Savaşı sona erdikten sonra, Lozan Antlaşması'nın müzakerelerine başlanmıştır. 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması, Türkiye'nin uluslararası alanda bağımsızlığını resmen tanımış ve Türk sınırları belirlenmiştir. Bu antlaşma, Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası alanda bağımsızlığının ilanıdır.
29 Ekim 1923, Cumhuriyetin ilan edildiği tarihtir. Atatürk, Ankara'da Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğunu duyurmuş ve ülkenin modernleşmesi için ilk adımları atmıştır. Bu tarihle birlikte, Osmanlı İmparatorluğu sona ermiş ve yerine Türk Cumhuriyeti kurulmuştur.
Türk Kurtuluş Savaşı, bir milletin bağımsızlık için verdiği en büyük mücadelenin destanıdır. Samsun, Amasya, Sivas, Ankara, Sakarya, Dumlupınar ve İzmir gibi önemli şehirler, bu mücadelenin simgeleridir. Türk halkı, tüm bu mücadelelerde gösterdiği birlik ve beraberlik ile Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde, imparatorluk kalıntılarını geride bırakıp, bağımsız bir Cumhuriyet kurmuştur.
Atatürk’ün ve arkadaşlarının fedakarlıkları, azimleri ve inançları, Türk milletinin tarihindeki en önemli dönüm noktalarından birini oluşturmuştur. Mustafa Kemal Atatürk, sadece bir asker değil, aynı zamanda bir lider, bir devlet adamı ve bir devrimcidir. O, Türk halkını, bir halkı ve ulusu, küllerinden çıkarıp, modern dünyaya kazandıran bir vizyonun sahibi olmuştur.
Bugün, Türk Cumhuriyeti olarak varlığını sürdüren bu büyük ulus, Atatürk'ün izinden gitmekte ve bağımsızlık ve özgürlük değerlerini her geçen gün daha da yüceltmektedir. Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını rahmet ve minnetle anıyor, onların gösterdiği ışıkla Türkiye'yi aydınlatmaya devam ediyoruz.
Samsun: Kurtuluş Savaşı'nın başladığı yer, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919'da Anadolu'ya adım attığı şehir.
Amasya: Amasya Genelgesi'nin yayımlandığı ve Türk milletinin direnişinin ilk adımlarının atıldığı şehir.
Sivas: Sivas Kongresi’nin yapıldığı ve Türk milletinin ulusal mücadelesinin güçlendiği şehir.
Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kurulduğu ve Cumhuriyet'in ilan edildiği şehir.
Sakarya: Sakarya Meydan Muharebesi’nin yapıldığı ve Yunan ilerleyişinin durdurulduğu yer.
Dumlupınar: Büyük Taarruz’un zaferle sonuçlandığı ve Türk ordusunun Yunanları yenilgiye uğrattığı bölge.
İzmir: 9 Eylül 1922'de Yunan işgalinden kurtarılan ve özgürlüğe kavuşan şehir.
Sonuç olarak, Türk Kurtuluş Savaşı, sadece askeri bir zafer değil, aynı zamanda milli bir direnişin simgesidir. Bu zaferin ardında Atatürk'ün liderliğinde şekillenen güçlü bir milletin iradesi bulunmaktadır.
Yazar: Rüzgar Kaçmaz
Düzenleyen: Rüzgar Kaçmaz
Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarını saygı ile anıyoruz.